Ongeveer een op de vijf Nederlanders heeft volgens het CBS slaapproblemen. Steeds meer wordt bekend wat langdurig slaaptekort met een mens doet: verhoogde kans op obesitas, Alzheimer, depressiviteit en hart- en vaatziekten. Niet gek dus, dat er wordt ingezet op het bevorderen van slaap. De markt voor slaaptoerisme zal tussen nu en 2028 naar schatting met bijna 8% en met meer dan 400 miljard dollar groeien, aldus Amerikaans marktonderzoek.

Nederlandse hotels

Ook in de toeristische sector: steeds meer hotels richten zich op slaapbevorderende omstandigheden. Zo heeft het luxehotel The Dylan in Amsterdam zogeheten FreshBeds: matrassen waarbij onder meer de temperatuur geregeld kan worden en voorzien van een medisch HEPA filter, dat voor luchtzuivering, en dus hygiëne, zorgt. Het vijfsterrenhotel heeft veel Amerikanen in hun bestand en is zodoende bekend met het fenomeen slaaptoerisme. Met de speciale bedden, waarvan een eenpersoonsmatras een verkoopwaarde van 15.000 euro heeft, spelen ze daarop in.

Daarnaast zijn ze met nog meer slaapbevorderende faciliteiten bezig, weet marketingmanager Max Dijkema, al mag hij daar nog niets over zeggen. In de komende maanden moeten die meer vorm gaan krijgen. „Slaap hoort bij de bredere trend van een gezonde lifestyle, die men ook in een hotel wil doorzetten. Met een betere slaap koop je eigenlijk tijd voor jezelf: je bent uitgeruster en kan dus meer zien van de omgeving, in dit geval Amsterdam.” De vanafprijs voor een kamer met dergelijke high-techbedden: 1250 euro.

Het eveneens luxe Conservatorium Hotel in Amsterdam heeft speciale verschillende slaapbevorderende behandelingen en pakketten om bij te boeken. Voor 100 euro per dag ontvangt men de ’Relaxation Experience’ in de kamer of suite, inclusief de Therabody SmartGoggles en de RecoveryAir JetBoots; een speciaal oogmasker en omhulsels voor de benen die met warmte en lichte massage op verschillende drukpunten zorgt voor een lagere hartslag, om de drager zo te laten ontspannen. Het high tech-oogmasker kan ook voor 35 euro per half uur los worden geboekt.

CitizenM, met twee hotels in Nederland en 14 in heel Europa, heeft een zogeheten Brainwaves-programma, waarbij met speciale muziek met wetenschappelijk onderzochte frequenties, tonen en ritmes onder meer slaap wordt gestimuleerd.

Geen afleiding

Niet alleen Amerika en in Nederland kennen verschijnsel slaaptoerisme. Het befaamde Beamont hotel in Londen heeft ROOM, een kamer in een speciaal door een kunstenaar ontworpen stalen sculptuur. Een donkere grot zonder enige vorm van afleiding: geen televisie, bereik met de telefoon is er niet en in de met donkere houten panelen beklede slaapkamer staat uiteraard een bed, maar dat is dan ook het enige meubelstuk in de ruimte. Prijzen zoals getoond op de website zijn vanaf 655 pond (omgerekend 767 euro).

Hyatt-hotels in Nieuw-Zeeland en Australië bieden een speciaal slaapprogramma aan. Voor vijftig dollar kunnen gasten een speciaal slaappakket bijboeken, met daarin badzout, oogmasker, thee en een speciale aromatische roll on pen. Een prijs die zo’n drie keer hoger ligt wanneer de reiziger het zelf in de winkel zou kopen.

Daarmee is het een compleet businessmodel geworden, met allerlei producten, relax-apparaten en een keur aan de beste bedden, vaak ook een samenwerking met een (exclusieve) fabrikant. Een unieke nachtrust in een speciaal bed kan er immers voor zorgen dat de reiziger dusdanig onder de indruk is, dat-ie een dergelijk bed ook thuis wil, voor eeuwige goede slaap. En heerlijk geslapen na die Goggles op je neus? Neem ’m mee (na betaling dan) naar huis! De markt voor slaaptoerisme zal tussen 2023 en 2028 naar schatting met bijna 8% en met meer dan 400 miljard dollar groeien, aldus Amerikaans marktonderzoek.

Slimme marketing

„Het is natuurlijk een slimme marketingtruc”, vindt ook hospitality trendwatcher Vincent van Dijk. „Het is inspelen op iets waar veel mensen last van hebben: slaapproblemen. Als je dat kan verhelpen door er een arrangement omheen aan kan bieden is dat alleen maar slim. Je kunt er immers van alles aanhangen: van allerlei technische snufjes en therapieën tot samenwerkingen met beddenfabrikanten. Het gaat de hotels natuurlijk om geld, daarnaast is het imagoversterkend.”

Maar als we even verder doordenken, is het eigenlijk best gek: waarom is slaap een extra aandachtspunt bij hotels? Je zou in een hotel toch juíst mogen verwachten dat je er goed slaapt? „Misschien zijn we er in Nederland ook wel iets te nuchter voor”, vermoedt Van Dijk. „We gaan geen 2000 euro neertellen voor een paar nachten slaap, denkend dat het probleem dan is opgelost.” Bovendien, zo denkt hij hardop, „Het is nogal geen belofte om waar te maken: je belooft dat mensen lekker gaan slapen. Wat als dat alsnog niet gebeurt?.”

Maar is het een oplossing?

Bovendien, stelt slaap-expert Floris Wouterson, is een nachtje op een goed matras in een luxe hotel niet bepaald de oplossing voor alle slaapproblemen. „Het is een hulpmiddel, geen oplossing. Natuurlijk is het belangrijk om in een goed bed te liggen, je ligt er immers zo’n eenderde van je leven in, maar het zou niet zo moeten zijn dat je in een hotel beter slaapt dan thuis. Het is een comfortabele vlucht, want het ’een nacht goed slapen in een hotel’ kan betekenen dat je thuis de zaken niet helemaal op orde zijn.”

Tegelijkertijd vindt de slaap-expert het een goede zaak dat hotels meer aandacht krijgen voor een goede nachtrust. „De belangrijkste functie van een hotel is dat je er goed kunt slapen, maar meestal wordt een verblijf gepromoot met goed uitzicht of een geweldig restaurant, terwijl het slaapcomfort vaak minimaal is, met een hoop geluid en verkeerde temperatuur in de kamer. Het is goed dat nu ook de bedrust een belangrijke factor is om een overnachting te verkopen.”

Slaaptoerist: ’Hotel om bij te slapen’

Voor Natalie Sylvette Bakker is dat inderdaad een belangrijke factor. Regelmatig boekt ze een nachtje weg om ’lekker bij te slapen’. „Ik heb als jurist en endometriosecoach vrij drukke banen. Werkplezier en ontspanning is belangrijk voor mij en ook gun ik het mezelf om extra te ontspannen. Bij het boeken van het hotel let ik op de bedden, de badkamer en rust die het hotel uitstraalt. De eerste keer ben ik naar een hotel vlak bij de Zaanse Schans gegaan, in Zaandam: het Zaanhotel. Binnenkort ga ik terug naar een andere favoriet van mij, Hotel Blooming in Bergen.”